ĐỘT QUỴ NÃO – NGUY CƠ TỬ VONG CAO HÀNG ĐẦU!

ĐỘT QUỴ NÃO LÀ GÌ?

Đột quỵ não, hay còn gọi là tai biến mạch máu não, xảy ra khi một phần của não bị tổn thương do bất thường dòng máu đến não, nguyên nhân là do dòng máu đang chuyên chở oxy và các chất dinh dưỡng khác cho não bị tắc nghẽn (gây đột quỵ thiếu máu não), hoặc bị vỡ đột ngột (gây đột quỵ chảy máu não). Khi dòng máu không thể đi đến não, các tế bào não sẽ ở trong tình trạng thiếu máu, không hoạt động được nữa, kể tiếp sẽ bị hoại tử và chết đi nếu sự cung cấp máu cho não không được phục hồi ngay sau đó.

Đột quỵ não bao gồm hai thể chính: thiếu máu não và chảy máu não, tùy thuộc vào nguyên nhân mạch máu bị tắc nghẽn hay bị vỡ gây chảy máu. Từng loại đột quỵ não sẽ có chế độ điều trị riêng biệt, tuy nhiên điều quan trọng nhất là phải nhanh chóng đưa bệnh nhân đến ngay các cơ sở y tế để được xử trí cấp cứu kịp thời trong “thời gian vàng”, nhằm nhanh chóng khôi phục dòng máu bị tắc nghẽn, đồng thời xác định nguyên nhân gây ra đột quỵ não và vị trí não đã bị tổn thương.

ĐỘT QUỴ NÃO CÓ NGUY HIỂM KHÔNG?

Đột quỵ não là một bệnh lý rất nguy hiểm và thường gặp tại Việt Nam với con số ước tính có khoảng 200 nghìn người mắc mới hằng năm.

Hiện nay trên thế giới, đột quỵ não là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ ba sau các bệnh ung thư và bệnh tim mạch. Ở nước ta trong nhiều năm qua, đột quỵ não vẫn là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ nhất. Những bệnh nhân đột quỵ não may mắn được cứu sống thì thường để lại tỷ lệ di chứng rất cao và là nguyên nhân gây tàn tật hàng đầu, từ mức độ nhẹ như rối loạn cảm giác, thay đổi tính cách đến mức độ nặng hơn như liệt vận động, không đi lại được, khó khăn trong giao tiếp, suy giảm nhận thức, đến mức độ rất nặng như hôn mê, sống thực vật, v.v..

Những bệnh nhân đột quỵ não để lại di chứng sẽ là gánh nặng cho gia đình cũng như toàn xã hội, cần nhiều chi phí tiền bạc để chăm sóc và những người hằng ngày hỗ trợ họ. Đặc biệt với những bệnh nhân đột quỵ não không may có các khiếm khuyết thần kinh sẽ không thể tự lao động nuôi bản thân, họ cần sự trợ giúp từ người khác.

THỜI GIAN VÀNG TRONG ĐỘT QUỴ NÃO HAY “THỜI GIAN LÀ NÃO”

“Thời gian là não” là một cụm từ để nhấn mạnh rằng, càng trì hoãn điều trị đột quỵ não thì càng có nhiều thiệt hại cho bệnh nhân.

Tế bào não sẽ chết chỉ sau vài phút nếu không được cấp máu hoặc oxy. Đối với đột quỵ thiếu máu não, khi mạch máu lớn trong não bị tắc, cứ mỗi giây trôi qua có 32.000 tế bào não chết và cứ mỗi phút trôi qua sẽ có 1,9 triệu tế bào não bị chết. Cứ mỗi một giờ trôi qua, số tế bào não chết tương ứng mất đi 3,6 năm tuổi thọ của người bình thường, đó là trong trường hợp bệnh nhân may mắn sống sót.

Thời gian vàng trong điều trị đột quỵ thiếu máu não là 270 phút (4,5 giờ) nếu sử dụng thuốc tiêu huyết khối làm tan cục máu đông hoặc trong 6 – 8 giờ nếu lấy huyết khối cơ học trong trường hợp tắc động mạch lớn trong não. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân càng được điều trị sớm trong khoảng thời gian này, cơ hội phục hồi ít để lại di chứng càng cao, ngược lại nếu càng điều trị muộn trong cửa số thời gian này cơ hội phục hồi sẽ thấp đi. Do vậy, khi phát hiện bệnh nhân bị đột quỵ não, chúng ta cần đưa bệnh nhân vào viện ngay để điều trị càng sớm càng hiệu quả.